Tarım Dışı İstihdam Verisi Nasıl Yorumlanır?
Tarım dışı istihdam verisi, finansal piyasalarda adından sıkça söz ettiren bir göstergedir. Özellikle piyasalar üzerinde anlık etkiler yaratabildiği için, yatırımcıların bu veriyi doğru anlaması son derece önemlidir. Amerika Birleşik Devletleri’nde her ay açıklanan bu veri, tarım sektörü dışındaki tüm sektörlerdeki istihdam değişimini gösterir. Yani ekonominin sağlığına dair bir nabız kontrolü gibidir. Ancak veriyi yalnızca yüzeyden okumak çoğu zaman yanıltıcı olabilir. Rakamlar bazen ilk bakışta olumlu görünse bile piyasa bunu beklenenin altında değerlendirebilir. İşte bu yüzden tarım dışı istihdam verisiyle ilgili sadece açıklanan sayı değil, beklentiyle kıyaslama, revizyonlar ve işsizlik oranıyla olan ilişkisi de mutlaka göz önünde bulundurulmalıdır.
Beklenti İle Açıklanan Verinin Kıyaslanması Neden Kritik?
Tarım dışı istihdam verisinin nasıl yorumlanması gerektiği konusunda ilk bakılması gereken yer piyasa beklentisidir. Diyelim ki piyasalar 200 binlik bir artış bekliyor ama açıklanan veri 150 bin geldi. Bu durumda sayı yine pozitif olsa da piyasada olumsuz algı oluşabilir. Çünkü beklentinin altında kalmak, ekonominin tahmin edilenden daha yavaş büyüdüğü izlenimini verir. Diğer taraftan, eğer veri beklentinin üzerinde açıklanırsa bu durum Amerikan ekonomisinin güçlendiği yönünde yorumlanır ve dolar lehine hareketlenmeler tetiklenebilir. İşte burada yatırımcının yalnızca veriyi değil, piyasa psikolojisini de anlaması gerekir. Sadece ne kadar istihdam yaratıldığına değil, bu yaratımın öngörülen senaryoyla ne kadar örtüştüğüne dikkat etmek gerekir.
Revize Edilen Verilerin Etkisi Göz Ardı Edilmemeli
Birçok kişi sadece güncel açıklamaya odaklansa da önceki ayların revizyonları da piyasalar üzerinde etkili olabilir. Örneğin bir önceki ay için 220 bin olarak açıklanan veri, yeni açıklamayla birlikte 190 bine revize edildiyse bu durum ekonominin gücüne dair soru işaretleri doğurabilir. Hele ki bu revize edilen değer beklentilerin oldukça gerisinde kalıyorsa, güncel veri yüksek bile gelse yatırımcıda bir güven zedelenmesi yaratabilir. Çünkü piyasa sadece bugünü değil, geçmişin doğruluğunu da önemser. Yatırımcılar bu nedenle tarım dışı istihdam açıklamasından sonra güncel verinin yanında revize rakamlarını da incelemeli. Bu iki unsur bir bütün olarak değerlendirilmediği sürece, yapılan analiz eksik kalır.
İşsizlik Oranı Ve Saatlik Kazançlar İle Birlikte Değerlendirme Yapmak Şart
Birçok yatırımcı sadece tarım dışı istihdam rakamına odaklanarak işlem stratejisi belirliyor. Ancak tek başına bu veri, sağlıklı bir ekonomik resim çizmez. Örneğin istihdam artışı olmuş olabilir ama aynı anda işsizlik oranı da yükselmişse burada ters bir durum söz konusudur. İnsanların iş gücüne katılım oranı artmış olabilir ama bu yeni katılımcılar iş bulamamışsa işsizlik yükselir. Bu da dolar için olumsuz bir tablo yaratır. Bir diğer önemli detay da saatlik kazançlardır. Çünkü enflasyonist baskıların ipuçları bu veride gizlidir. Ücretlerdeki hızlı artışlar, enflasyon beklentilerini körükleyebilir ve bu durum Amerikan Merkez Bankası’nın faiz politikasına etki eder. Dolayısıyla tarım dışı istihdam verisinin yorumlanmasında yalnızca tek bir göstergeye bağlı kalmak değil, o ayki tüm istihdam paketi detayları birlikte ele alınmalıdır.
Veri Açıklamasının Zamanlaması Ve Volatilite Üzerindeki Etkisi
Tarım dışı istihdam verisi her ayın ilk cuma günü TSİ 15:30’da açıklanır ve bu an, piyasalar için adeta bir kırılma noktasıdır. Özellikle Forex piyasasında işlem yapanlar için bu dakika oldukça hassastır. Dakikalar içinde pip’lerce hareket görülebilir, yani kazanç ya da zarar saniyelerle belirlenebilir. Bu yüzden yatırımcıların veri öncesi mutlaka pozisyonlarını kontrol etmesi ve risk yönetimini doğru yapması gerekir. Stop loss ve take profit seviyeleri doğru ayarlanmazsa, büyük dalgalanmalarda yatırımcılar istemedikleri sonuçlarla karşılaşabilir. Verinin açıklanmasıyla birlikte dolar, altın, endeksler ve tahvil piyasalarında büyük tepkiler oluşabilir. Bu hareketleri sadece tahmin etmeye çalışmak değil, olasılıklarla hazırlıklı olmak gerekir.
Forex İşlemcileri İçin Stratejik Yorumlama Pratiği Geliştirmek Gerekir
Tarım dışı istihdam verisi, piyasayı izleyen herkes için önemli olsa da özellikle Forex yatırımcıları için ayrı bir anlam taşır. Çünkü bu veri hem dolar paritelerinde hem de çapraz paritelerde doğrudan etki yaratabilir. Yatırımcıların burada dikkat etmesi gereken şey sadece verinin açıklanması değil, o veriye karşı piyasanın verdiği tepkidir. Bazen veri kötü gelir ama dolar değer kazanır. Çünkü piyasa bunu çok önceden fiyatlamış ya da beklenti çok daha kötüydü. Bu tür durumlar, piyasada tecrübeli olmayı ve veri-sonuç ilişkisinin ötesine geçebilmeyi gerektirir. Verilerin mutlak doğru gibi yorumlanması çoğu zaman yanıltıcı olur. Bu yüzden yatırımcıların hem teknik analizle hem de temel verilerle birlikte yorum yapabilme refleksi kazanması önemlidir. İşte bu noktada piyasa ustası olmak, sadece veriyi değil verinin yarattığı hissiyatı da okuyabilmekle ilgilidir.